فعالیت در حوزه هوش مصنوعی باید جزو سیاست های کلی باشد، تشخیص زودرس آلزایمر با یاری هوش مصنوعی - وبلاگ جناب خان

به گزارش وبلاگ جناب خان، محقق فوق دکترای دانشگاه ام آی تی امریکا در زمینه علوم کامپیوتر و علوم اعصاب شناختی و از پژوهشگران پژوهشگاه رویان با اشاره به اینکه کار کردن در زمینه هوش مصنوعی و فراهم کردن بودجه اقتصادی، تسهیلات لازم و حتی محیط های فکری جهت توسعه در این زمینه باید جزو سیاست های کلی یک کشور قرار داشته باشد، گفت: در حال حاضر تلفیق هوش مصنوعی با سلامت در پژوهشگاه رویان اهمیت زیادی دارد و پژوهشی با هدف تشخیص زودرس آلزایمر با استفاده از هوش مصنوعی در حال اجرا است.

به گزارش وبلاگ جناب خان، دکتر سید مهدی خلیق رضوی پس از سال ها تحصیل و تحقیق در انگلستان و آمریکا به ایران بازگشته و اکنون در پژوهشگاه رویان به فعالیت می پردازد. وی معتقد است هوش مصنوعی مانند طیفی است که در یک سر آن ممکن است موجودات هوشمند همه چیز را در دست خود بگیرند، کارهای مضر انجام دهند، مشاغلی را که امروز بر عهده انسان است را اتوماتیک انجام دهند و سر دیگر هم ممکن است همه اتفاقات، خوب باشد. واقعیت این است که این طیف بستگی به این دارد که استفاده انسان به کدام لبه نزدیک گردد. درواقع هوش مصنوعی مانند یک چاقوی دولبه عمل می نماید؛ علاوه بر فواید و مخاطراتی که دارد با سرعت بیشتری نسبت به تکنولوژی های قبلی پیش می رود و کنترل کردن آن پیچیده تر است.

دکتر خلیق رضوی با بیان اینکه استفاده بهتر از هوش مصنوعی آینده بهتری برای کشور می سازد، گفت: ضروری است برای هوش مصنوعی قانون جهانی تعریف گردد که همه با آن سازگاری داشته باشند تا تحقیقاتی که انجام می گردد، همانند تحقیقات هسته ای هوش مصنوعی و تحقیقات ژنتیکی حوزه انسان تحت یک چارچوب و کنترل شده باشد.

وی در ادامه با اشاره به جایگزین کردن انسان با هوش مصنوعی، اظهار کرد: در کارهایی مثل وکالت و قضاوت و کارهایی که چند مهارته هستند، به تخصص انسانی احتیاج دارند و احتیاجمند به کارگیری همزمان توانمندی های ذهنی متفاوت است، هنوز راه طولانی ای وجود دارد؛ ولی می توانیم مشاغل خطرناک و کارهای تکراری که احتیاج به هوشمندی زیادی ندارند را به ربات ها واگذار کنیم، در زمینه پزشکی نیز که زمینه های تخصصی و حساسی هستند و با جان انسان سر و کار دارند می توان از AI assist technology یاری گرفت، به این صورت که تکنولوژی هوش مصنوعی در پایه کار باشد و به متخصص در تشخیص و درمان یاری کند.

این محقق در ادامه چند نمونه ساده و مثبت هوش مصنوعی را نام برد و اضافه کرد: یک نمونه هوش مصنوعی طراحی سیستم یکپارچه ای است که تمام پرونده سلامت هر فرد را با تمام داروهای مصرفی و جزئیات رفتاری داشته باشد؛ این سیستم می تواند خطای پزشکی را کاهش دهد.

وی ادامه داد: برای مثال هنگام مراجعه به پزشک، داروی تجویز شده در سیستم ثبت می گردد، در صورت ناسازگار بودن با داروهای قبلی این سیستم اطلاع می دهد. همچنین در زمینه باز شناسی نیز هنگامی که یک دارو به بدن فردی سازگار نباشد، هشدار می دهد. اگر در طول زندگی فعالیت های مربوط به سلامت یک فرد را مورد مشاهده قرار دهیم، با استفاده ازPrecision medicine (پزشکی دقیق) و personalize medicine (پزشکی فردی) می توانیم با داده های زیاد و تکنیک های هوش مصنوعی، روش های تشخیصی و درمانی مبنی بر اطلاعات فرد ایجاد کنیم.

وی با اشاره به چند Activity tracker مثل ساعت های هوشمند که فعالیت ها، ضربان قلب فرد، میزان کالری مصرفی و هر موضوعی که مربوط به سلامت فرد می گردد را تحت نظر دارند، گفت: این داده ها به سیستم پزشک نیز متصل است و به تشخیص پزشک یاری می نماید؛ علاوه بر این می توانیم وسیله ای از هوش مصنوعی در کنار پزشک قرار دهیم که روند کار پزشک را نیز یاد بگیرد.

محقق پژوهشگاه رویان نسبت به جدا شدن دانشکده های پزشکی و از وجود برخی دانشگاه هایی که فقط فنی مهندسی هستند ابراز تأسف کرد و اضافه کرد: این کار باعث شد مهندسی و پزشکی از هم فاصله بگیرد، در حالی که در بهترین جاهای جهان این طور نیست، دانشگاه MIT یک دانشگاه فنی است، ولی بهترین پژوهشگاه سرطان در این دانشگاه است و با تلفیق مهندسی و پزشکی می تواند ابزارهای نسل بعدی را فراوری و از آن استفاده نمایند؛ بنابراین اگر هریک از این علم ها را ایزوله کنیم و هرکدام جهت خودش را داشته باشد، دستاورد خوبی نخواهیم داشت؛ ولی اگر مهندسان از زیست الهام بگیرند و به مسائل موجود در آن پی ببرند، می توانند مسائل واقعی را به جای مسائل ذهنی حل نمایند.

به گفته خلیق رضوی، هوش مصنوعی از جنس نرم افزار است و به جای تسهیلات پیچیده، برای پیشرفت کردن احتیاج به سیاست گذاری دارد.

وی همچنین با بیان به اینکه تحقیقات آموزشگاه مربوط به هوش مصنوعی در ایران سطح خوبی دارد و از سطح جهانی نیز پایین تر نیست، تاکید نمود: تحقیقات آموزشگاهک همه چیز نیست، این تحقیقات باید همانند کشورهایی چون آمریکا و انگلیس بر اساس احتیاج راهنمایی گردد. چیزی که می تواند به ایران یاری کند و قدم مؤثرتری به جلو بردارد، آنالیز کردن مسائل و مسائل است که چگونه آنها را به یاری هوش مصنوعی حل کنیم.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در پژوهشگاه رویان در چه زمینه ای در حال فعالیت هستند، گفت: در پژوهشگاه بیشتر به تلفیق هوش مصنوعی با حوزه سلامت توجه می گردد و پروژه ای که در حال حاضر در حال اجرا است، تشخیص زودرس آلزایمر با استفاده از هوش مصنوعی است.

دکتر خلیق رضوی توضیح داد: ما پایگاه داده ای طراحی کردیم که در ipad و گوشی های موبایل وجود دارد، به این وسیله فرد خودش را مورد ارزیابی قرار می دهد، با افراد مشابه مقایسه می گردد و اطلاع می دهد که این فرد با این خصوصیات و این نتایج تست، چه وضعیتی دارد؛ سالم است، مبتلا یا در مرز خطر؟

وی در ادامه اضافه کرد: این پایگاه داده برای مانیتورینگ (تحت نظر داشتن رفتار شخص در طولانی مدت) و غربالگری استفاده می گردد و کسانی که ریسک بالاتری دارند را برای انجام تست های دقیق تر به پزشک ارجاع می دهد.

خلیق رضوی با بیان اینکه بعد از مشاهده علائم شدید اختلال حافظه برای درمان دیر است و فقط می گردد از پیشرفت آن جلوگیری کرد، گفت: فایده تشخیص زودتر این بیماری این است که به فرد پیشنهاد می دهد تا خواب و برنامه غذایی خود را اصلاح کند و آغاز بیماری را تأخیر بیندازد، چون در واقع بعد از ابتلا به این بیماری نورون ها از بین می رود و نورون جدید جایگزین نمی گردد. همچنین حوزه امیدوارنماینده تر فراوری داروهایی است که از آغاز بیماری جلوگیری می نماید، تا امروز داروها بیشتر از پیشرفت بیشتر علائم جلوگیری می کردند، ولی امروز محققان ما در کوشش برای فراوری داروهایی با قابلیت پیشگیری هستند.

این محقق در خاتمه تاکید نمود: چه در ایران و چه در کشورهای دیگر تسهیلات هر مؤسسه با مؤسسه دیگر متفاوت است؛ ولی کار کردن در زمینه هوش مصنوعی و فراهم کردن بودجه اقتصادی، تسهیلات لازم و حتی محیط های فکری جهت توسعه در این زمینه باید جزو سیاست های کلی یک کشور قرار داشته باشد.