علت درد شکم چیست؟ - وبلاگ جناب خان

علت درد شکم چیست؟

به گزارش وبلاگ جناب خان، درد شکم (stomach ache) یکی از دردهای شایع با علل گوناگون می باشد. علت درد شکم می تواند منشا داخلی، منشا خارج شکمی و علل متابولیک داشته باشد.

تفسیر صحیح درد شکمی حاد، موضوعی چالش برانگیز است. تعداد کمی از شرایط بالینی احتیاج به قدرت قضاوت عمیق تری دارند؛ چرا که فاجعه بارترین وقایع ممکن است با خفیف ترین علائم و نشانه ها قابل تشخیص باشند.

علت درد شکم چیست؟

شایع ترین علل درد شکم در مواردی که منجر به بستری بیمار می شود شامل: آپاندیست حاد، درد شکمی نامعین، درد با منشا اورولوژی و انسداد روده می باشد. ضروری است بدانید که شدت درد در بیمار لزوما با شدت شرایط زمینه ای که منجر به این درد شده است مرتبط نیست. گاهی واضح ترین موارد شکم حاد ممکن است احتیاج به عمل جراحی نداشته باشد، در حالیکه گاهی خفیف ترین دردهای شکمی ممکن است خبر از یک ضایعه قابل اصلاح فوری بدهند. در ادامه به علت درد شکم با تقسیم بندی جزئی و کلی خواهیم پرداخت.

درد با منشاء شکم

1-التهاب صفاق جداری (صفاق جداری پرده پوششی است که سطح درونی دیوراه شکم و لگن را می شوشاند.):

آلودگی باکتریال (آپاندیس سوراخ شده یا دیگر احشای سوراخ شده، بیماری التهابی لگن)
تحریک شیمایی (زخم سوراخ شده، پانکراتیت، میتل اشمرز (Mitelschmerz))

2- انسداد مکانیکی احشای توخالی:

انسداد روده عظیم یا کوچک: انسداد روده کوچک اغلب با درد اطراف یا بالای ناف که به خوبی متمرکز نمی شود، معین می شود. به دنبال اتساع پیشرونده و کاهش توان عضلانی، ماهیت کولیکی درد نیز ممکن است کاهش یابد. (درد کولیکی به درد شدیدی اطلاق می شود که ابتدا به صورت تشدید شونده ظاهر می شود و پس از نقطه اوج به طور ناگهانی قطع می شود.) درد کولیکی ناشی از انسداد کولون از شدت کمتری نسبت به درد کولیکی روده باریک برخوردار بوده و اغلب در ناحیه زیر ناف حس می شود و اغلب به ناحیه کمری منتشر می شود.
انسداد درخت صفراوی
انسداد حالب (حالب مجرای انتقال دهنده ادارا از کلیه به مثانه می باشد.): انسداد مثانه سبب در مبهم سوپراپوبیک می شود که معمولا شدت کمی دارد. بی قراری بدون شکایت خاصی از درد ممکن است تنها علامت مثانه متسع در یک بیمار با سطح هوشیاری پایین باشد. در مقابل، انسداد حاد بخش داخل مثانه ای حالب با درد شدید سوپراپوبیک و پهلو که به آلت تناسلی (پنیس)، اسکروتوم (کیسه بیضه) و یا قسمت داخلی فوقانی ران منتشر می شود، معین می شود.

3- اختلالات عروقی

آمبولی یا ترمبوز
پارگی عروق
انسداد عروق ناشی از فشار یا پیچ خوردگی کم خونی داسی شکل

4- جدار شکم:

چرخش نامناسب یا کشش مزانتر (کشش مزانتر در اثر جابجایی یا به دام افتادن روده ها به عنوان مثال در مزانتر (میانروده) و یا در سوراخ اپیپلوئیک، التهاب و تحریک روده صفاق یا مزانتر می باشد.)

ضربه به عضلات یا عفونت آن ها

درد برخاسته از جدار شکم معمولا دردی ثابت و مداوم است. حرکت، ایستادن به مدت طولانی و فشار موجب تشدید ناراحتی و اسپاسم عضلانی می شود.

5-اتساع سطوح احشا (مثلا به علت خونریزی پوشش کبد یا پوشش کلیه)

6- التهاب احشا:

آپاندیست

تب تیفوئید (بیماری حصبه یا تیفوئید که به تب روده نیز معروف می باشد یک عفونت باکتریایی دستگاه گوارش است که می تواند تمامی سنین را مبتلا کند.)

تیفلیت ( Typhlitis) یا انتروکولیت نوتروپونیک

درد شکم با منشا خارج شکمی

1-دردهایی با منشاء قلبی سینه ای:

انفارکتوس حاد میوکارد
میوکاردیت، اندوکاردیت، پریکاردیت
بیماری احتناقی قلب
پنومونی (خصوصا در لوب های تحتاتنی)
آمبولی ریوی
پلورودینی (Pleurodynia)
پنوموتوراکس
آمپیم
بیماری مری شامل اسپاسم، پارگی و التهاب در آن

2- اندام تناسلی:

پیچ خوردگی بیضه (تورشن)ُ: درد ارجاعی از بیضه ها عموما با فشار اندکی بر روی این اعضا تشدید می شود.

لمس بر روی منطقه دچار درد ارجاعی در شکم معمولا درد را تشدید نمی کند و در بسیاری از موارد واقعا به نظر می رسد که آن را تخفیف می دهد. درد ارجاعی از ستون مهر ه ها که معمولا ناشی از فشرده شدن یا تحریک ریشه اعصاب است، به طور معین با بعضی حرکات نظیر سرفه، عطسه یا زور زدن تشدید شوند.

درد شکم با علل متابولیک

دیابت
اورمی
هایپرلپیدمی
هایپرپاراتیروئیدیسم
نارسایی حاد آدرنال
تب مدیترانه ای خانوادگی
پورفیری

درد با علل عصبی روانی

هرپس زوستر
تابس دورسالیس (Tabes Dorsalis)
درد سوزشی
رادیکولیت ناشی از عفونت یا آرتریت
فشردگی طناب نخاعی یا ریشه عصب
اختلالات عملکردی: سندرم روده تحریک پذیر (IBS) نوعی اختلال عملکردی در سیستم گوارشی است که با درد شکم و تغییر عادات روده ای معین می شود.
اختلالات روانی

درد برخاسته از اعصاب یا ریشه های نخاعی، ناگهانی ایجاد می شوند و از نوع خنجری می باشند. این درد می تواند به واسطه علل مختلفی ایجاد شود؛ از جمله هرپس زوستر، عوارض آرتریت، تومورها، فتق دیسک بین مهره ای، دیابت و سفلیس. این درد با غذا خوردن، اتساع شکم یا تغییرات تنفسی همراهی ندارد.